19 Dec 2014

Maxad ka taqaana HIV/AIDS???? QAYBTA 3-AAD



Waa qayb kale oo ka mid ah, taaxanaheeni aynu kaga hadlaynay, cudurka diilaaga ah ee Aydhis-ka, HIV/AIDS.

Qaybta 3-aad waxaan kaga hadli doona cudurka iyo khaniis-nimada waxa ka dhaxeeya, khaniisiin-ta madow muxu ugu badan yahay iyo waliba sida ay halistu ugu kala badan tahay qofka loo tagayo iyo ka wax u tagaya (bottom-ka iyo top-ka).


Maadaama horaantii markii uu cudurkani soo baxay, uu ku dhacay khaniisiin badan. Waaxa markaas loogu yeedhi jiray xanuunka khaniisiinta 'Gay Related Immune Deficiency Syndrome' iyada oo la moodayay in uu yahay xanuun kaliya ku dhaca khaniisiinta. Hase yeeshe markii danbe ee cilmi badhisyo badan la sameeyay ee la ogaaday siyaabaha lagu kala qaado, waxa la ogaaday in u cid walba ku dhici karo. Lakiin waxa yaab leh ilaa manta in u cudurku bulshada khaniisiinta aad ugu badan yahay. Waaxa jira sababo badan oo taas keenta, waxa ugu weyn in dadka khaniisiintu ay galmo la wadaagan dadyow kala duwan, taas oo halista qadista cudurka sare u qaadaysa.

Waaxa kale oo jirta cilmi baadhisyo iyo xog badan oo Maraykanka laga uruuriyay, taas oo lagu ogaaday khaniisiin-ta madow ee Maraykan-ka ah ee waliba da'adoodu u dhaxayso 25-49 jir in uu cudurku ku badan yahay, marka loo eego cadaan-ka da'adooda oo kale ah. Taasna waxa lagu micneeyay, dhowr ariimood.

➢ Xaaladaha dhaqan dhaqaale ee dadka madow ee maraykanka oo aad u hoosaysa, taas oo keenaysa in ay dhalin-yarta madow u nuglaadaan, mukhadaraad-ka iyo waliba dhilaysiga.
➢ Iyada oo in badan oo ka mid ah ay yihiin, kuwo waxbarasho ahaan hooseeya, isla markaasna ay hooseyso wacyigooda cudurkan ay ka qaban.
➢ Waaxa kale oo jira aqbal la'aan xaga bulshada madow ah oo ku waajahan khaniis-nimada, taasina waaxay keenaysa in qaar badan oo madowga Maraykanka ah ay ku nool yihiin noolol qarsoodi ah. Maadaama u qofku laba noololood ku wada nool yahay, waxa dhacda in si baahida galmo ee haysa uu u buxiyo, uu cid walba la seexdo, isaga oo aan kondom icticmaalayn. 
➢ Waaxa kale oo badhitaanadaasi tusayn, in ay dhacdo in dadka madow marka ay galmoonayaan ayna is waydiin xaalada cudurka ee midba ka kale, oo qofka madow ka kale ee madow sahal ku amiini karo.
➢ Waxa kale oo jira in la ogaaday in dadkii la waraystay qaarkood ay sheegayn in ay kondom la'aanta ka jecel yihiin kondom-ka. Walow taasi ahayn wax madowga gaar ku ah, oo ay jiraan shakhsiyaad sidaas yeela. Hadana tani waxay tustay in ay halis weyn oo qadista cudurka ah ay tahay.
➢ Waxa kale oo badhitaanadaasi tusayn, in dadka madow ay jecel yihiin in shahwadu gudaha qofka ay wasayaan kaga timaado, sida futada dhexdeeda.

Cilmi baadhisyada lasameeyay ilaa hada ee ku waajahan siyaabaha cudurkan loo kala qaado iyo inta ay halistu leeg tahay waxa lagu ogaaday, in Qofka loo tago ee 'Bottom' ah ay halista qadista cudurkan kaga badan tahay, ka wax u taga ee 'top' ah. Sabaabtuna waxa weeye.
Haddi qof cudurka qaba uu u galmoodo, qof aan qabin galmo bila kondom ah, marka ay shahwadu ka timaado qofka cudurka qaba, ee waliba futada dhexdeeda kaga timaado, shahwaadaasi waxay ku jiraysa mudo futada. Maadaama ay futada dadku aad iyo aad u xidiido badan tahay, oo laga yaabo in dilaac ama nabar si fuduud futada dhexdeeda u gaadho, waxay sahlaysa in shahwadii cudurka xambaarsanayd ay dhiigaaga raacdo, sidaasna aad xanuunka ku qaado. Taas oo halista qofka la wasaayo qadista cudurkan ka dhigaysa 6 jeer ka badan, marka loo eego ka wax wasaaya. Taas macneheegu waaxa weeye, haddi qofka la wasaayo cudurka u qabo in ka wax wasaaya ka qaado way ka halis yar tahay, maaxa yeelay guska sida dabada maaha oo waxba ma kaydiiyo, uu gudubka cudurkuna wuuxu qofka wax wasaaya u gudba marka ay shahwadu ka imaanayso, oo u guskuna waa dib u jiidi karo, iyo waaxa kale oo cudurku ku gudbi kara biyaha ka soo horeeya shahwada. Lakiin kan la wasaayo, haddi uuna xanuunku markaas jidhkiisa u gudbin, waxa laga yaaba, maalmo ka dib in uu u gudbo. maadaama shahwadii fayruska siday ay wali futada ku keedsan tahay. 

Mar walba hadaa lagu wasaayo, ama aad wax wasayso waa muhiim in aad kondom isticmaasho. Xata hadaad kondom istimaashana waa in aad si sax ah u istimaasha, iskuna dayda in ay shahwadu banaanka kaga timaado.

Qaybta ugu danbaysa ee qormadan oo ku saabsan su'aalo qaarkiin ay ii soo dirayn, waxan soo galin doona jimcaha danbe. Haddi ay jirto wax su'aal ah oo madixiina ka guuxayana, inta ka hor ii soo waydiiya.




Qalinkii: Ahmed Somali

Wixi aragti ah, talo ama faalo ah, halkan ku soo gudbi ama email ahaan igu soo dir:

handsomeswed@gmail.com
https://twitter.com/Somali_Gay
https://www.facebook.com/iiwaydii

No comments:

Post a Comment